跳转到内容

格鲁吉亚语语法

本页使用了标题或全文手工转换
维基百科,自由的百科全书

格鲁吉亚语属于南高加索语系,其语法与欧洲语言相比,有显著区别。其语法特征有诸如部分作格性以及动词的多重一致等。

名词

名词有单复数以及7种变格,但没有的区别。格鲁吉亚语为部分作格语言,没有大多数语言中的对格,因此在现在时态中的直接宾语以与格标记。另外,一部分词语的词根在变格时会发生例如元音消失等变化[1]

დედა(母亲) მეფე(王) ჯილდო(奖) მწვრთნელი(教练) მეგობრი(朋友)
单数 复数 单数 复数 单数 复数 单数 复数 单数 复数
主格 დედა დედები მეფე მეფეები ჯილდო ჯილდოები მწვრთნელ მწვრთნელები მეგობ მეგობრები
作格 დედა დედებმა მეფე მეფეებმა ჯილდო ჯილდოებმა მწვრთნელმა მწვრთნელებმა მეგობმა მეგობრებმა
与格 დედა დედებს მეფე მეფეებს ჯილდო ჯილდოებს მწვრთნელ მწვრთნელებს მეგობ მეგობრებს
属格 დედის დედების მეფის მეფეების ჯილდო ჯილდოების მწვრთნელის მწვრთნელების მეგობრის მეგობრების
工具格 დედით დედებით მეფით მეფეებით ჯილდო ჯილდოებით მწვრთნელით მწვრთნელებით მეგობრით მეგობრებით
状语格 დედა დედებად მეფე მეფეებად ჯილდო ჯილდოებად მწვრთნელად მწვრთნელებად მეგობრად მეგობრებად
呼格 დედა დედებო მეფე მეფეებო ჯილდო ჯილდოებო მწვრთნელ მწვრთნელებო მეგობ მეგობრებო

代词与形容词

下表列出了所有六个人称代词以及形容词的变格。需要注意形容词不因单复数发生变化[1]

第一人称 第二人称 第三人称(近称) 第三人称(中称) 第三人称(远称) 形容词
单数 复数 单数 复数 单数 复数 单数 复数 单数 复数 კარგი(好)
主格 მე ჩვენ შენ თქვენ ეს ესენი ეგ ეგენი ის ისინი კარგ
作格 მე ჩვენ შენ თქვენ ამან ამათ მაგან მაგათ მან მათ კარგმა
与格 მე ჩვენ შენ თქვენ ამას ამათ მაგას მაგათ მას მათ კარგ
属格 ჩემ ჩვენ შენ თქვენ ამის ამათ მაგის მაგათ მის მათ კარგ
工具格 ჩემით ჩვენით შენით თქვენით ამით ამათით მაგით მაგათით მით მათით კარგ
状语格 ჩემად ჩვენად შენად თქვენად ამად ამათად მაგად მაგათად იმად იმათად კარგ
呼格 შენ თქვენ კარგ

动词系统

格鲁吉亚语动词需要按照人称与单复数变成相应的形式。由于格鲁吉亚语为黏着语,动词的词根前后可以添加许多表示主宾语的人称、单复数、时态等语法内容的前后缀。例如:აგეშენებინათ(你们曾经建设了它)当中,除了შენ三个字母为词根以外,其他的字母均为标记语法内容的前后缀[1]

动词可按语法特征分为四类,在不同时态当中,其主宾语分别需要变成不同的格[1]

  • I类动词:大部分及物动词
  • II类动词:包括大部分表示状态变化或被动态不及物动词
  • III类动词:主要为表示动作的不及物动词。该类型动词的变化与I类动词相同。
  • IV类动词:表示感觉、感情、持续状态的动词。在语法学上,此种动词的主语与宾语与其他动词不同。例如 მიყვარხარ(我爱你)的主语为“你”,直接宾语为“我”。
动词的类型与主宾语的格[1]
动词的类型 时态 主语 直接宾语 间接宾语
I类动词、III类动词 现在式未来式 主格 与格 与格
过去式 作格 主格 与格
完成式 与格 主格 加介词后缀 -თვის
II类动词 全部 主格 与格
IV类动词 全部 与格 主格
特殊动词(იცის=知道) 现在式 作格 主格
未来式 与格 主格
动词的变形(此处为了说明格变化加入人称代词,但实际上通常省略)[1]
წერს(写=I类动词) მოტყუება(欺骗=II类动词) ცხოვრობს(居住=III类动词) არის(系词=特殊变化)
单数 复数 单数 复数 单数 复数 单数 复数
现在式 第一人称 მე წერ ჩვენ წერ მე ვიტყუები ჩვენ ვიტყუებით მე ცხოვრობ ჩვენ ცხოვრობთ მე ვარ ჩვენ ვართ
第二人称 შენ წერ თქვენ წერ შენ ტყუები თქვენ ტყუებით შენ ცხოვრობ თქვენ ცხოვრობთ შენ ხარ თქვენ ხართ
第三人称 ის წერ ისინი წერენ ის ტყუება ისინი ტყუებიან ის ცხოვრობს ისინი ცხოვრობენ ის არის ისინი არიან
未来式 第一人称 მე დავწერ ჩვენ დავწერ მე მოვიტყუები ჩვენ მოვიტყუებით მე ვიცხოვრებ ჩვენ ვიცხოვრებთ მე ვიქნები ჩვენ ვიქნებით
第二人称 შენ დაწერ თქვენ დაწერ შენ მოიტყუები თქვენ მოიტყუებით შენ ცხოვრებ თქვენ ცხოვრებთ შენ იქნები თქვენ იქნებით
第三人称 ის დაწერ ისინი დაწერენ ის მოიტყუება ისინი მოიტყუებიან ის ცხოვრებს ისინი ცხოვრებენ ის იქნება ისინი იქნებიან
过去式 第一人称 მე დავწერ ჩვენ დავწერეთ მე მოვიტყუ ჩვენ მოვიტყუეთ მე ვიცხოვრ ჩვენ ვიცხოვრეთ მე ვიყავი ჩვენ ვიყავით
第二人称 შენ დაწერ თქვენ დაწერეთ შენ მოიტყუ თქვენ მოიტყუეთ შენ ცხოვრ თქვენ ცხოვრეთ შენ იყავი თქვენ იყავით
第三人称 მან დაწერ მათ დაწერეს ის მოიტყუ ისინი მოიტყუვნენ მან იცხოვრ მათ ცხოვრეს ის იყო ისინი იყვნენ
完成式 第一人称 მე დამიწერია ჩვენ დაგვიწერია მე მიცხოვრია ჩვენ გვიცხოვრია მე ვყოფილვარ ჩვენ ვყოფილვართ
第二人称 შენ დაგიწერია თქვენ დაგიწერიათ შენ გიცხოვრია თქვენ გიცხოვრია შენ ყოფილხარ თქვენ ყოფილხართ
第三人称 მას დაუწერია მათ დაუწერიათ მას ცხოვრია მათ ცხოვრია ის ყოფილა ისინი ყოფილან
IV类动词 უყვარს(喜欢/爱):(宾语)喜欢(主语)。 უნდა

(想要)

ჰყავს

(拥有)

აქვს

(具有)

主语 第一人称 第二人称 第三人称
宾语 单数 复数 单数 复数
第一人称 单数 მიყვარხარ მიყვარხართ მიყვარ მინდა ყავ აქვ
复数 გვიყვარხარ გვიყვარხართ გვიყვარ გვინდა გვყავ გვაქვ
第二人称 单数 გიყვარვარ გიყვარვართ გიყვარ გინდა ყავ აქვ
复数 გიყვარვართ გიყვარვართ გიყვარ გინდა ყავ აქვ
第三人称 单数 ვუყვარვარ ვუყვარვართ ყვარხარ ყვარხართ ყვარ ნდა ყავ აქვ
复数 ვუყვარვარ ვუყვარვართ ყვარხარ ყვარხართ ყვარ ნდა ყავ აქვ

句法

介词

格鲁吉亚语有不少介词,大多都直接接在名词之后连成一体。与俄语德语等语言类似,介词对之前的名词也有格的要求[1]

前接名词的格 介词 意思 მწვრთნელი(教练)
单数 复数
与格 -ზე 在〜之上、为了〜、与〜相关 მწვრთნელზე მწვრთნელებზე
-თან 在〜附近、与〜一起 მწვრთნელთან მწვრთნელებთან
-ში 在〜之中 მწვრთნელში მწვრთნელებში
-ვით 像〜一样、与〜类似 მწვრთნელივით მწვრთნელებივით
属格 -თვის 为了〜 მწვრთნელისთვის მწვრთნელებისთვის
-ებრ 像〜一样、与〜类似 მწვრთნელისებრ მწვრთნელებისებრ
-კენ 向〜的方向离去 მწვრთნელისკენ მწვრთნელებისკენ
-გან 从〜的方向而来 მწვრთნელისგან მწვრთნელებისგან
工具格 -დან 从〜的时候起 მწვრთნელიდან მწვრთნელებიდან
-ურთ 与〜一起 მწვრთნელითურთ მწვრთნელებითურთ
状语格 -მდე 〜直到、到〜为止 მწვრთნელამდე მწვრთნელებამდე

疑问句

部分格鲁吉亚语疑问代词如下:

格鲁吉亚语 汉语
რა 什么
ვინ
რამდენი 多少
რომელი 哪个
როგორ 怎么
რატომ 为什么
რისთვის 为了什么
სად 在哪里
როდის 什么时候

参考资料

  • Aronson, Howard I. 1990. Georgian : a reading grammar. Corrected edition. Columbus, Ohio: Slavica Publishers.
  • Harris, Alice C. & Smeets, Rieks (eds.) 1996. The languages of the Caucasus : indigenous languages and their speakers. Edinburgh University Press.
  • Hewitt, B. G. Georgian: a structural reference grammar. Amsterdam: John Benjamins. 1995. 
  • Hewitt, B. G. Georgian: a Learner's Grammar. London: Routledge. 1996. 
  • Kiziria, Dodona. Beginner's Georgian with 2 Audio CDs. New York: Hippocrene. 2009. ISBN 0-7818-1230-5. 
  • Kraveishvili, M. & Nakhutsrishvili, G. Teach Yourself Georgian for English Speaking Georgians. Tbilisi: The Georgian Society for Cultural Relations with Compatriots Abroad. 1972. 
  • Kurtsikidze, Shorena. 2006. Essentials of Georgian Grammar With Conjugation Tables of 250 Most Commonly Used Verbs. Lincom Europa.
  • Tschenkéli, Kita. 1958. Einführung in die georgische Sprache. 2 vols. Zürich: Amirani Verlag.
  • Tschenkéli, Kita. 1965-1974. Georgisch-Deutsch Wörterbuch, 3 vols. Zürich: Amirani Verlag.

参见

外部链接

  1. ^ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 Howard I. Aronson. Georgian: A Reading Grammar (PDF). Slavica Publishers. 1990: 244, 344, 462 [2016-07-15]. ISBN 9780893572075. (原始内容存档 (PDF)于2016-08-21) (英语).